Onderwerpen in dit artikel:
- Inleiding
- Rauw voedsel
- Gekookt voedsel
- Wat is gekookt voedsel?
- Wat zijn de voordelen van gekookt voedsel?
- Wat zijn de nadelen van gekookt voedsel?
- Hoe aten we vroeger? Rauw of gekookt
- Invloeden op de bereiding van ons voedsel: Rauw vs. gekookt
- Rauw of gekookt voedsel: Wat is gezonder?
- Rauw of gekookt voedsel: Wat zeggen wetenschappers?
- Rauw of gekookt voedsel aanvullen met supplementen
- Conclusie over rauw en gekookt voedsel
Inleiding
We eten elke dag en we eten zowel gekookte als rauwe voedingsmiddelen. Maar heb je er ooit echt bij stilgestaan hoe we ons voedsel bereiden? Rauw of gekookt: Maakt het veel verschil? En wat zijn de verschillen eigenlijk? En wat is gezonder: Rauw of gekookt voedsel?
In dit artikel gaan we dieper in op deze vragen en vergelijken we rauw voedsel met gekookt voedsel. Of je bepaalde voedingsmiddelen rauw of gekookt eet, maakt meer verschil dan je nu misschien zou denken. Lees dus snel verder als je meer te weten wilt komen over zowel rauw als gekookt voedsel.
Rauw voedsel
Wat is rauw voedsel?
Rauw voedsel noemen we voedsel dat niet is verhit of op een andere manier is bereid boven een bepaalde temperatuur. Meestal wordt voor deze temperatuur zo’n 48 graden Celsius aangehouden. Er zijn veel verschillende soorten voedingsmiddelen die we rauw eten. Wat dacht je van rauwkost, verse groenten, verschillende soorten fruit, noten en zaden? Ook sommige soorten vlees en vis eten we rauw. Voorbeelden hiervan zijn o.a. filet americain, steak tartaar, carpaccio, sushi en haring.
Wanneer je vlees of vis rauw eet, zul je er wel voor moeten zorgen dat je de juiste voorzorgsmaatregelen treft om ziektes en kruisbesmetting te voorkomen. Zorg dus voor schone materialen, goed gewassen handen en goed gekoelde en hygiënisch bewaarde voedingsmiddelen.
Mensen die ervoor kiezen om (alleen of het meeste) rauw voedsel te eten noemen we 'raw foodists'. Deze mensen eten niet zomaar rauw voedsel, maar zijn ervan overtuigd dat een dergelijk dieet mogelijke gezondheidsvoordelen kan bieden. Maar wat zijn dan deze voordelen dan? Laten we dat eens nader bekijken.
Wat zijn de voordelen van rauw voedsel?
Aangezien rauw voedsel vele voordelen kan bieden, is het aantrekkelijk om met dit dieet te starten. Zo is één van de meest overtuigende argumenten dat rauw voedsel zijn voedingswaarde beter behoudt. Als je voedsel kookt, kunnen sommige vitamines en mineralen verloren gaan. Dit is vooral een risico bij stoffen die gevoelig zijn voor hitte, zoals bijvoorbeeld vitamine C en verschillende B-vitamines. Door voedsel rauw te eten, kun je er zeker van zijn dat je het maximale uit deze voedingsmiddelen haalt.
Rauw voedsel heeft ook positieve effecten op de spijsvertering. Omdat rauwe voedingsmiddelen vaak een grote hoeveelheid vezels bevatten, kunnen ze helpen om de spijsvertering te verbeteren en een gezond darmstelsel te bevorderen. Een gezond darmstelsel is erg belangrijk voor een goede gezondheid.
Rauwe voedingsmiddelen bevatten daarnaast meestal ook minder vet dan gekookte of bewerkte voedingsmiddelen. Hierdoor kan rauwe voeding ook bijdragen aan gewichtsverlies als je wilt afvallen. Je kunt je met rauwe voedingsmiddelen relatief snel verzadigd voelen zonder dat je een grote hoeveelheid calorieën hoeft te consumeren.
Wat zijn de nadelen van rauw voedsel?
We hebben gezien dat rauw voedsel voordelen heeft voor de gezondheid, maar er zijn ook een aantal mogelijke nadelen waar je over moet nadenken wanneer je een rauw dieet overweegt. Zo kan rauw voedsel eten leiden tot een tekort aan bepaalde voedingsstoffen. Sommige voedingsstoffen worden namelijk beter door je lichaam opgenomen als ze gekookt zijn. En goed voorbeeld hiervan is lycopeen. Dit is een antioxidant die vooral voorkomt in tomaten. Ook geldt dit voor beta-caroteen. Dat is een bijzondere voedingsstof die voorkomt in wortels.
Daarnaast kan het eten van rauw vlees en vis het risico op voedselvergiftiging verhogen. Rauw voedsel kan bacteriën bevatten die je ziek kunnen maken. Het is daarom belangrijk om zeer zorgvuldig om te gaan met rauwe dierlijke producten en te zorgen voor een goede hygiëne.
Bedenk je ook dat het lastig kan zijn om alleen rauw voedsel te eten en dit vol te houden. Dit is vooral lastig als je bijvoorbeeld uit eten gaat, met vrienden of collega’s gaat eten, op een festival bent, op vakantie gaat of bij andere sociale gelegenheden. Je zult je dieet dus goed moeten voorbereiden en er moeite voor moeten doen. Zeker op de lange termijn kan het moeilijk zijn om zo vol te houden.
Tot slot kan het rauwe voedseldieet erg duur zijn. Verse groenten, fruit, vlees en vis (en dan vooral biologische producten) kunnen stukken duurder zijn dan hun gekookte of bewerkte tegenhangers. Denk bijvoorbeeld maar eens aan het prijsverschil van verse appels of appelmoes in een potje of verse tonijn in vergelijking met bewerkte tonijn in een blikje.
Gekookt voedsel
Wat is gekookt voedsel?
Gekookt voedsel noemen we voedsel dat is bereid met behulp van warmte en hiervoor minimaal 48 graden Celsius is opgewarmd. Het bereiden van voedsel met warmte kan op verschillende manieren: Van het blancheren van groenten in een pan met kokend water, het roosteren van een kip in de oven, tot het stomen van vis boven een pan met borrelend water. Maar koken is veel meer dan het simpelweg verhitten van voedsel. Het is echt een transformatieproces, waarbij smaken, texturen en zelfs de voedingswaarde van het voedsel kunnen veranderen.
Een mooi voorbeeld om het verschil te zien is een gewone wortel. Rauw is een wortel hard en knapperig. Wanneer je de wortel kookt, wordt deze een stuk zachter en zelfs de smaak wordt zoeter. Ook kunnen bepaalde voedingsstoffen uit de wortel nu makkelijker worden verteerd. Sommige vitamines gaan misschien verloren tijdens het kookproces, maar dit kan de opname van andere voedingsstoffen makkelijker maken.
Wat zijn de voordelen van gekookt voedsel?
De voordelen van gekookt voedsel gaan verder dan alleen maar smaak of textuur. Ten eerste maakt koken sommige voedingsstoffen beter beschikbaar voor ons lichaam. Dit is vooral belangrijk bij voedingsmiddelen zoals bonen en granen. Koken zorgt ervoor dat de harde celwanden kunnen afbreken, wat de opname van voedingsstoffen door je lichaam vergemakkelijkt.
Ook wat betreft voedselveiligheid is koken erg belangrijk. Door voedsel te verhitten tot een bepaalde temperatuur, kunnen we potentieel schadelijke bacteriën doden die aanwezig kunnen zijn. Dit is vooral belangrijk bij voedingsmiddelen zoals vlees en gevogelte, waar bepaalde bacteriën, zoals Salmonella, ziektes kunnen veroorzaken als ze niet goed of niet lang genoeg worden gekookt.
Gekookt voedsel kan je ook helpen bij de spijsvertering. Hoewel rauwe groenten en fruit zeker hun voordelen hebben, kan het voor sommige mensen moeilijk zijn om ze te verteren. Het koken van deze voedingsmiddelen kan helpen om ze beter verteerbaar te maken. Dit vermindert zo automatisch ook eventuele maagklachten.
Een ander groot voordeel van je eten koken is de smaak. Gekookt smaken vele voedingsmiddelen een stuk beter dan wanneer je deze rauw zou eten. De complexe smaken en aroma's die vrijkomen tijdens het kookproces kunnen onze maaltijden veranderen van een eenvoudige voedingsbehoefte in een waar genot voor de zintuigen. Kun je het je voorstellen dat je rauwe sperziebonen, aardappelen, rode bieten of aubergine eet?
Wat zijn de nadelen van gekookt voedsel?
Ondanks de vele voordelen van gekookt voedsel, zijn er ook enkele potentiële nadelen die de moeite waard zijn om te vermelden. Het eerste nadeel wat we willen benoemen is het mogelijk verlies van voedingsstoffen. Hoewel koken sommige voedingsstoffen beter opneembaar maakt voor je lichaam, kan het ook andere voedingsstoffen verminderen. Dit geldt vooral voor voedingsstoffen die gevoelig zijn voor hitte en water.
Verder kan het kookproces soms leiden tot de vorming van potentieel schadelijke stoffen. Bijvoorbeeld: Het bakken of roosteren van voedsel bij hoge temperaturen kan leiden tot de vorming van acrylamide. Dit is een stof die in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op verschillende soorten kanker. Je hebt vast al eens gehoord dat barbecueën bijvoorbeeld niet zo gezond is vanwege de hoge temperaturen waarop voedsel wordt gegrilld of geroosterd. Bij barbecueën kunnen heterocyclische amines (HCA's) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) ontstaan. Dit is vooral het geval als er vlees op de barbecue wordt bereid. Deze stofjes kunnen DNA-schade veroorzaken, wat mogelijk bijdraagt aan het ontstaan van kanker.
Vaak is het ook zo dat gekookt voedsel (vooral bewerkte voedingsmiddelen) meer zout, suiker en ongezonde vetten bevat. Tijdens de bereiding voegen we namelijk vaak zout, boter, olie of andere ingrediënten toe aan voedsel. Hierdoor bevat het voedsel meer calorieën en eventuele stoffen die kunnen bijdragen aan gezondheidsproblemen zoals hoge bloeddruk en hartziekten.
Het koken van voedsel kan soms ook veel tijd kosten, die je misschien niet hebt. Hoewel veel mensen genieten van het proces van het voorbereiden en bereiden van een maaltijd, kan het voor anderen een last zijn. Dit geldt vooral voor mensen met een drukke levensstijl.
Hoe aten we vroeger? Rauw of gekookt
Als we terug de geschiedenis in gaan, naar de tijd dat onze voorouders nog in grotten woonden en over de vlakten zwierven, was ons dieet voornamelijk gebaseerd op rauw voedsel. Mensen aten wat ze konden vinden of vangen in de natuur, zoals bessen, noten, bladeren, takken, bloemen, vis of vlees. Er was toen geen vuur om voedsel te koken, dus alles werd rauw gegeten.
Toen vuur werd ontdekt, veranderde het dieet ook drastisch. Men ging vuur gebruiken om voedsel te bereiden. Het koken van voedsel veranderde niet alleen de smaak, maar men ontdekte ook dat voedsel zo makkelijker werd om te kauwen en te verteren. Ook was gekookt voedsel veiliger, omdat het kookproces veel van de bacteriën en parasieten doodde die in rauw voedsel kunnen voorkomen.
Zo begonnen onze voorouders steeds meer gekookt voedsel te eten. Deze overgang naar gekookt voedsel heeft mogelijk zelfs bijgedragen aan onze evolutionaire ontwikkeling. Sommige wetenschappers geloven dat het eten van gekookt voedsel ons hielp om grotere hersenen te ontwikkelen, omdat het voor ons lichaam gemakkelijker was om de voedingsstoffen uit gekookt voedsel te halen.
We weten echter nog niet zeker of ons lichaam in dezelfde snelheid is mee veranderd of dat we nog steeds het beste functioneren op een dieet van rauw voedsel. Gekookt en bewerkt voedsel kan eventueel een negatieve invloed hebben op onze gezondheid. Dit zijn vragen die nog steeds het onderwerp zijn van veel discussie en waar nog volop onderzoek naar wordt gedaan.
Invloeden op de bereiding van ons voedsel: Rauw vs. gekookt
De manier waarop we ons voedsel bereiden en consumeren wordt beïnvloed door allerlei factoren, zoals onze culturele achtergrond, persoonlijke voorkeuren, beschikbaarheid van voedsel en zelfs onze gedachten over wat gezond is.
Vooral de culturele verschillen zijn groot. Zo wordt er bijvoorbeeld in Japan erg veel rauw voedsel gegeten. Denk hierbij bijvoorbeeld aan sushi en sashimi of (ingelegde) groenten. Vooral in Westerse culturen wordt er voornamelijk gekookt voedsel gegeten. Binnen deze culturen zijn er echter ook individuele verschillen. Sommige mensen kiezen voor een volledig rauw dieet, gelovend in de superieure gezondheidsvoordelen van rauw voedsel. Anderen genieten van de rijke, volle smaken die koken aan voedsel kan geven en kiezen voor een dieet dat grotendeels uit gekookt voedsel bestaat.
Er zijn ook veel mensen die een middenweg kiezen of gewoon eten waar ze zin in hebben. Ze volgen een dieet dat uit een mix van rauw en gekookt voedsel bestaat. Zoals je ziet: het kiezen voor rauw of gekookt voedsel is een erg persoonlijke keuze!
Rauw of gekookt voedsel: Wat is gezonder?
We hebben de verschillen besproken, maar is rauw voedsel nu gezonder dan gekookt voedsel? Of is het juist andersom? Het antwoord is niet zo eenvoudig als je misschien denkt. Het hangt sterk af van het soort voedsel en de specifieke voedingsstoffen die je in overweging neemt. Ook kan het nog eens sterk verschillen van persoon tot persoon. Eventuele spijsverteringsproblemen of andere aandoeningen kunnen namelijk een grote rol spelen bij wat voor jou het beste is.
Het is een feit dat rauw voedsel hogere niveaus van bepaalde vitamines en enzymen kan bevatten. Vitamines zoals C en B worden vaak in grotere hoeveelheden aangetroffen in rauwe voedingsmiddelen omdat ze gevoelig zijn voor hitte. Als je deze voedingsmiddelen kookt, kan een deel van deze vitamines verloren gaan. Bovendien bevatten rauwe voedingsmiddelen enzymen die kunnen helpen bij de spijsvertering.
Aan de andere kant heeft gekookt voedsel ook voordelen. Koken kan voedsel zachter maken, waardoor het gemakkelijker te kauwen en te verteren is. Het maakt ook bepaalde voedingsstoffen beter beschikbaar voor ons lichaam. Een goed voorbeeld hiervan is het antioxidant lycopeen. Dat stofje is rijker aanwezig in gekookte tomaten dan in rauwe. Bijzonder, toch?
Of rauw of gekookt voedsel gezonder is hangt dus echt af van welk soort voedsel je eet en op welke manier je het bereidt. Sommige voedingsmiddelen kunnen gezonder zijn als ze rauw worden gegeten, terwijl andere beter kunnen zijn als ze worden gekookt.
Rauw of gekookt voedsel: Wat zeggen wetenschappers?
We hebben de verschillen, de voor- en nadelen van rauw versus gekookt voedsel besproken. Maar wat zeggen wetenschappers eigenlijk? Is rauw voedsel gezonder? Of kun je beter je eten koken?
Helaas hebben wetenschappers hier ook geen eenduidig antwoord op. Verschillende wetenschappelijke studies hebben verschillende resultaten opgeleverd. Sommige studies suggereren dat een rauw voedseldieet kan helpen bij gewichtsverlies en het verbeteren van de spijsvertering. Deze studies stellen dat rauw voedsel minder calorieën bevat en meer vezels, wat kan bijdragen aan een gevoel van volheid en aan gewichtsverlies.
Aan de andere kant hebben andere studies aangetoond dat gekookt voedsel voordelig kan zijn voor de opname van voedingsstoffen. Het koken van voedsel kan het gemakkelijker maken voor ons lichaam om bepaalde voedingsstoffen op te nemen en te gebruiken. Bovendien kan koken helpen om schadelijke bacteriën en andere ziekteverwekkers in voedsel te doden, waardoor het risico op voedselgerelateerde ziekten wordt verminderd.
Rauw of gekookt voedsel aanvullen met supplementen
Of je nu overwegend rauw of gekookt voedsel eet, het kan zo zijn dat je niet alle essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt. Dit is vooral goed mogelijk wanneer je je dieet beperkt tot één soort voedsel: rauw of gekookt. Hier kunnen supplementen een toegevoegde waarde zijn. Ze kunnen een waardevolle aanvulling zijn op je dieet als je bepaalde voedingsstoffen niet genoeg binnenkrijgt via je eten.
Er zijn verschillende soorten supplementen, maar ze zijn niet allemaal even effectief. Wat bepaalt hoe effectief een supplement is? Hoe goed je lichaam het kan opnemen. Daarom is de technologie die wordt gebruikt om supplementen te leveren van groot belang. Een voorbeeld hiervan is micellentechnologie.
Micellen als handige transporteur
Micellentechnologie zorgt ervoor dat supplementen gemakkelijker door je lichaam kunnen worden opgenomen. Hoe werkt dat? Micellen, kleine moleculaire clusters, transporteren de voedingsstoffen rechtstreeks naar je lichaamscellen. Ze zorgen ervoor dat belangrijke voedingsstoffen wateroplosbaar worden, wat betekent dat ze tot wel 20x gemakkelijker kunnen worden opgenomen door je lichaam.
De meeste supplementen moeten worden ingenomen met (vet) voedsel om goed te kunnen worden opgenomen. Maar met micellentechnologie kunnen supplementen op elk moment worden ingenomen, zonder dat je er iets bij hoeft te eten. Of je nu voor rauw of gekookt voedsel kiest, wateroplosbare supplementen met micellentechnologie zijn de meest efficiënte manier om je voedingsinname te verbeteren. Dit zorgt ervoor dat je altijd alle voedingsstoffen binnenkrijgt die je nodig hebt voor een goede gezondheid, al beperk je jouw dieet en eet je bijvoorbeeld alleen maar rauwe voedingsmiddelen.
Conclusie over rauw en gekookt voedsel
Nu we alle feiten, informatie, voor- en nadelen van rauw en gekookt voedsel hebben besproken, kunnen we concluderen dat zowel rauw als gekookt voedsel hun eigen unieke voordelen hebben en hun plaats verdienen in een uitgebalanceerd, gezond dieet.
Het belangrijkste is om een verscheidenheid aan voedingsmiddelen in je dieet op te nemen en hierin goed te variëren. Dit geldt niet alleen voor de voedingsmiddelen die je eet, maar ook voor de bereidingswijze ervan. Door goed te variëren, zorg je ervoor dat je een breed scala aan voedingsstoffen binnenkrijgt, van verschillende bronnen. Of je nu kiest voor een rauwe appel, een kom warme groentesoep of een gegrild stuk vlees: Ze kunnen allemaal bijdragen aan een gezond en voedzaam dieet.
Vergeet vooral ook niet te genieten van je eten! Of je nu rauw of gekookt voedsel eet, het is belangrijk om voedsel te eten dat je lekker vindt en waarvan je geniet. Genieten van je eten is namelijk ook een belangrijk onderdeel van een gezonde levensstijl.
Dus, als je je afvraagt: Wat is het beste, rauw of gekookt voedsel? Probeer dan voor jezelf de vergelijking te maken en kies voor voedingsmiddelen en manieren van bereiden waar jij jezelf het prettigst bij voelt. Alles heeft zijn voor- en nadelen en de sleutel tot een goede gezondheid zit hem in het variëren van voedingsmiddelen en bereidingswijzen.
Handige links:
