Wat zijn de beste supplementen die je kunt nemen voor je gezondheid? En aan welke supplementen heb je daadwerkelijk het meest? Welke vorm van voedingssupplementen is het meest effectief en werkt het snelst? Wanneer je voldoende gezonde en gevarieerde voeding binnenkrijgt, zou je in principe ook voldoende mineralen, vetten, vitaminen en eiwitten binnen moeten krijgen. Dit betekent vaak dat je geen extra voedingssupplementen nodig hebt. Soms kunnen extra voedingssupplementen naast je voeding een aangename aanvulling zijn om je immuunsysteem te ondersteunen, beter te kunnen slapen, snel te kunnen herstellen na het sporten of je beter te kunnen concentreren. Ook worden extra supplementen vaak genomen om de spierfunctie te ondersteunen of te helpen bij het behouden van soepele gewrichten.
We geven je een overzicht van de beste 6 supplementen voor je gezondheid:
Nummer 1: Vitamine D
Vitamine D helpt botten en tanden sterk te houden, heeft invloed op de werking van spier- en hersenfuncties en draagt bij aan de aanmaak van cellen en weefsels. We hebben vitamine D nodig om calcium uit onze voeding te kunnen halen. Je lichaam maakt - onder invloed van zonlicht - zelf ook vitamine D aan in de huid. Daarnaast komt vitamine D voor in voedingsmiddelen, zoals vette vis (paling/makreel/zalm), roomboter, bepaalde paddenstoelen en eieren.
Gedurende een groot gedeelte van het jaar (herfst, winter, voorjaar) is het zonlicht echter te zwak om hier voldoende vitamine D mee te kunnen aanmaken. De zonkracht moet minstens 3 zijn om vitamine D te kunnen produceren in de huid. Er bestaat dan kans op een vitamine D-tekort. Dit geldt ook zeker voor mensen met een getinte huidskleur en voor oudere mensen. Een tekort aan vitamine D kan vervelende klachten geven, zoals zwakke botten, tand- en tandvleesproblemen, energietekort, spier- en gewrichtspijn en depressie/neerslachtigheid. Vitamine D is onmisbaar voor de aanmaak van het ‘gelukshormoon’ serotonine. Dit hormoon zorgt ervoor dat je je goed voelt en je stemming positief wordt beïnvloed.
Van de 2 bekendste vormen vitamine D (vitamine D2: ergocalciferol & vitamine D3: cholecalciferol) is vitamine D3 de meest effectieve voor het menselijk lichaam. Dat is de reden dat er in voedingssupplementen vaak vitamine D3 zit.
Kies je voor extra inname van vitamine D? Kies dan voor een supplement dat voor het grootste gedeelte wordt opgenomen door je lichaam. Aangezien vitamine D een vetachtige stof is en je lichaam voor het grootste gedeelte uit water bestaat, kun je hiervoor het beste kiezen voor een 100% wateroplosbare variant van vitamine D. Deze werkt vele malen sneller en effectiever dan vitamine D in poeder-, pil- of capsulevorm.
Cholecalciferol (vitamine D3)
Nummer 2: Vitamine B12
Vitamine B12 is van onmisbaar belang voor een goede werking van het zenuw- en maag-/darmstelsel. Daarnaast is vitamine B12 nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen. Deze bloedcellen zijn nodig om zuurstof in je bloed te vervoeren en zorgen voor een optimaal energieniveau. Verschillende soorten vitamine B12 halen we uit ons voedsel. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten, zoals melk, zuivelproducten, vis, vlees en eieren.
Eenzijdige of ongezonde voeding kan leiden tot een vitamine B12-tekort. Vooral bij vegetariërs, veganisten en mensen met een eenzijdig dieet is dit vaak het geval. Daarnaast kan alcohol- of drugsgebruik zorgen voor afbraak van vitamine B12, wat ook kan leiden tot een tekort.
Als er een tekort in de vitamine B12 voorraad ontstaat, dalen de bloedwaarden. Dit tekort is er niet plotseling, maar het duurt enkele maanden - of soms zelfs jaren - voordat de voorraad in het lichaam op is. Een tekort aan vitamine B12 merk je voornamelijk aan klachten als moeheid, duizeligheid, hartkloppingen, tintelingen in de vingers en tenen, geheugenverlies, coördinatiestoornissen en spierzwakte in de benen.
Heb jij behoefte aan extra vitamine B12? Kies dan voor een vitamine B12 supplement dat voor het grootste gedeelte wordt opgenomen door je lichaam en het meest effectief is om je tekort aan te vullen. Dit gaat lastig met conventionele vitamine B12 in poeder-, capsule of pilvorm. Daarom wordt er vaak gekozen voor intraveneuze (injectie in de ader) aanvulling van een vitamine B12-tekort. Een gelijkwaardig alternatief voor een injectie is 100% wateroplosbare vitamine B12 die in je drankje kan worden gedruppeld. De effectieve lichaamsopname van wateroplosbare vitamine B12 druppels is nagenoeg gelijk aan die van intraveneuze toediening (bijna 100%), waar dit bij poeders of pillen slechts maximaal 40 à 50% is.
Methylcobalamine (vitamine B12)
Nummer 3: Omega 3
Omega 3-vetzuren zijn meervoudig onverzadigde vetzuren. Deze vetzuren beschermen tegen hart- en vaatziekten en zorgen mede voor een juiste bloeddruk. Ook is omega 3 belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en netvlies/gezichtsvermogen van kinderen. Omega 3-vetzuren kunnen daarnaast een positieve bijdrage leveren aan hersenfuncties, de oogfunctie en in de context van ontstekingsziekten en auto-immuunziekten. Omega 3 komt van nature voor in voedingsstoffen, zoals vis, schaal- en schelpdieren, lijnzaadolie, koolzaadolie, walnoten(olie), sojaolie, groene bladgroenten en koolsoorten.
Bij een eenzijdig dieet of een tekort aan inname van de juiste voedingsstoffen, kan er een tekort aan omega 3 vetzuren in je lichaam optreden. Dit geldt ook voor omega 6. Omega 3 en omega 6 worden niet door je lichaam aangemaakt. Omega 9 wordt slechts in kleine hoeveelheden door je lichaam aangemaakt, maar versterkt de werking van omega 3. Het kan dus van belang zijn om Omega 3, 6 en 9 via voeding of supplementen in voldoende mate binnen te krijgen, aangezien deze verschillende vetzuren ‘samenwerken’ voor een optimaal resultaat. Een teveel aan inname van omega 6 kan echter leiden tot een disbalans tussen omega 3 en omega 6. Deze disbalans kan voor een verminderde opname van omega 3 zorgen. Zorg dus altijd voor een goed gebalanceerde inname van de verschillende groepen vetzuren omega 3, omega 6 en omega 9.
Wanneer je te maken hebt met een tekort aan meervoudig onverzadigde vetzuren, zoals omega 3, kunnen hier op termijn symptomen door ontstaan. Deze uiten zich voornamelijk in huidproblemen, minder scherp zicht, dorst en veel plassen, zwakkere spieren en ontstekingsgerelateerde klachten. Ook psychische symptomen, zoals concentratieproblemen, vergeetachtigheid, stemmingswisselingen en verminderde leerprestaties bij kinderen kunnen voorkomen bij een tekort aan omega vetzuren.
Wil je extra omega vetzuren suppleren om een eventueel tekort aan te vullen? Zorg dan voor een goede balans tussen omega 3, omega 6 en omega 9 en kies voor een supplement dat goed kan worden opgenomen door je lichaam. Aangezien omega 3, omega 6 en omega 9 vetzuren zijn en je lijf voor het grootste gedeelte uit water bestaat, heeft je lijf moeite met de opname van deze vetachtige stoffen. Vet lost immers niet op in water. Kies dus voor een 100% wateroplosbare variant van deze vetzuren. De effectieve lichaamsopname wordt hiermee tot wel 20x verhoogd.
Omega 3 vetzuur
Nummer 4: Vitamine C
Misschien wel de bekendste vitamine van allemaal: vitamine C, ook wel ascorbinezuur genoemd. Vitamine C is een antioxidant die betrokken is bij de vorming van bindweefsel, de opname van ijzer en de instandhouding van je immuunsysteem. Vitamine C is onmisbaar voor het menselijk lichaam en beschermt je lichaamscellen tegen schade. Vitamine C zit in verschillende soorten fruit en groenten. Vooral in aardappelen, citrusvruchten, bessen, aardbeien en kiwi’s zitten grote hoeveelheden vitamine C.
Lukt het je niet om dagelijks 2 ons groente en 2 stuks fruit te eten? Of heb je een eenzijdig dieet? Dan bestaat de kans op een vitamine C-tekort. Ook hebben ouderen, mensen die veel stress ervaren en rokers een vergrote kans op een vitamine C-tekort. In het geval van een tekort zou je last kunnen krijgen van slapeloosheid, verminderde weerstand, tandvleesbloedingen, vertraagde wondgenezing en inwendige bloedingen.
Een tekort aan vitamine C kan vrij eenvoudig worden aangevuld door middel van aanpassingen in het dieet en eventuele inname van een vitamine C-supplement. Het is echter van groot belang om te kiezen voor een effectief supplement, zoals bijvoorbeeld 100% wateroplosbare vitamine C, verpakt in zogenaamde micellen. Wanneer ascorbinezuur is verpakt in micellen, is de lichaamsopname en effectieve werking van de stof tot wel 80x zo sterk in vergelijking met vrije vitamine C uit bijvoorbeeld een sinaasappel.
Ascorbinezuur (vitamine C)
Nummer 5: Kurkuma
Kurkuma (ook bekend onder de namen Curcuma longa en geelwortel) is als ingrediënt in geneesmiddelen in een aantal Europese landen goedgekeurd voor verlichting van maag- en darmklachten. Kruidenproducten met kurkuma worden als supplement daarnaast ook gebruikt bij andere klachten, zoals pijnklachten, menstruatieklachten en insectenbeten. De werkzame stof in kurkuma is curcumine. Dit is één van de meest krachtige stoffen die de natuur te bieden heeft. Het is een plantaardige stof die de gewrichten soepel helpt te houden. Daarnaast is curcumine een antioxidant. Antioxidanten ondersteunen het immuunsysteem.
Van Kurkuma is bevestigd dat het een zeer slechte biologische beschikbaarheid (effectieve lichaamsopname) vertoont, wat na inname leidt tot lage of zelfs niet-detecteerbare concentraties in bloed en weefsels. De effectieve lichaamsopname van kurkuma is gewoonlijk lager dan 1%. Dit betekent dat je lichaam dus nauwelijks enige curcumine kan opnemen uit je voedsel. Om dit probleem te ‘verhelpen’, worden er vaak additieven - zoals bijvoorbeeld zwarte peper - aan kurkuma toegevoegd. Helaas maakt dit de verwachtingen niet waar en wordt de effectieve lichaamsopname hiermee in het beste geval slechts met enkele procenten verhoogd.
Wanneer je kiest voor suppletie in de vorm van kurkuma, kies dan voor een supplement waar je écht wat aan hebt. Met andere woorden: kies voor een supplement dat wél effectief kan worden opgenomen door je lichaam. Kurkuma is een vetachtige stof. De krachtige, natuurlijke werking van kurkuma kan dus alleen maar worden benut door je lichaam, wanneer kurkuma oplosbaar wordt gemaakt in water. Kurkuma kan wateroplosbaar worden gemaakt door middel van het gebruik van micellen. Micellen zijn een soort pakketjes die de vetbolletjes inpakken, ervoor zorgen dat ze kunnen oplossen in water, na inname beschermd worden tegen maagzuur en specifiek in je lichaam terechtkomen waar ze nodig zijn. Gemicelliseerde kurkuma wordt voor bijna 100% opgenomen door je lichaam. Dit is meer dan 100x effectiever dan ‘gewone’ kurkuma die je binnenkrijgt via je voedsel.
Let op: Gebruik je medicijnen of ben je onder behandeling van een arts? Overleg dan eerst of het gebruik van kurkuma samengaat met jouw medicijnen en-of behandeling.
Curcumine (Kurkuma)
Nummer 6: Co-enzym Q10
Q10 is een zogenaamd co-enzym. Een co-enzym is een klein organisch molecuul dat nodig is voor een enzym om zijn functie te kunnen uitvoeren. Een co-enzym is dus onmisbaar voor de juiste werking van enzymen in je lichaam en fungeert in een cel vaak als een soort aan/uit schakelaar. Q10 speelt een belangrijke rol in de energieproductie van de cellen en is een antioxidant. Dat is een stof die oxidatie/vorming van vrije radicalen in ons lichaam tegengaat.
Co-enzym Q10 komt voor in voeding, zoals vette vis, orgaanvlees, sojabonen, groenten zoals broccoli en bloemkool, eieren en volle granen. De hoeveelheid Q10 die je voeding bevat is echter vaak te weinig om een significant effect te hebben op de totale hoeveelheid Q10 in je lichaam. Oudere mensen, mensen met overgewicht, rokers, mensen met bepaalde aandoeningen en mensen die cholesterolverlagende middelen (statines) gebruiken, lopen een groter risico op een co-enzym Q10-tekort. Een tekort aan co-enzym Q10 kan leiden tot klachten als vermoeidheid, hoge bloeddruk, spierpijn en -zwakte, zenuwpijn, gebits- en tandvleesproblemen en geheugenverlies.
Wanneer je een tekort aan co-enzym Q10 hebt of gewoon graag wat extra Q10 binnenkrijgt, kun je je dieet hierop aanpassen. Ook kun je ervoor kiezen om extra Q10 in te nemen in de vorm van voedingssupplementen. Zorg er dan wel voor dat je voor een effectieve vorm van Q10 kiest, die je lichaam voor het grootste gedeelte kan opnemen, aangezien co-enzym Q10 een vet oplosbare stof is. De meest effectieve Q10 in supplementvorm is gemicelliseerde Q10. Bij deze vorm van Q10 is de werkzame stof wateroplosbaar gemaakt door middel van micellen. De effectieve lichaamsopname wordt hiermee tot wel 20x verhoogd, in vergelijking met ‘gewone’ co-enzym Q10 capsules of pillen.
Ubiquinone (Co-enzym Q10)
Wanneer kiezen voor (voedings)supplementen of extra vitamines?
Krijg je voldoende verschillende voedingsstoffen binnen via je voeding, eet je gevarieerd en krijg je voldoende lichaamsbeweging? Dan heb je natuurlijk niet altijd een aanvulling hierop nodig.
Soms is het toch raadzaam om te kiezen voor de inname van extra vitamines, mineralen of andere gezonde voedingsstoffen of kruiden om je een fitter, energieker en gezonder gevoel te geven. Dit is vaak het geval wanneer je niet altijd gezond en gevarieerd kunt eten of een bepaald dieet volgt. Ook vegetariërs, veganisten, zwangere vrouwen, jonge kinderen en ouderen kunnen baat hebben bij inname van extra voedingssupplementen. Heb je een verminderde weerstand? Ook dan kan het gebruik van extra voedingssupplementen naast je voeding een uitkomst bieden.
Twijfel je of het iets voor jou is? Overleg dan altijd met je arts, voedingsdeskundige of behandelend specialist.
Disclaimer
Het gebruik van voedingssupplementen is géén vervanging van een gezonde leefstijl en gevarieerde voeding. Voedingssupplementen zijn geen geneesmiddelen en zijn niet bedoeld om te worden gebruikt bij de behandeling of preventie van enige ziekte. We adviseren om te allen tijde het advies van je dokter, behandelend arts of specialist op te volgen.
Meer informatie?
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Of zou je graag persoonlijk willen worden geadviseerd door één van onze specialisten? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op. We helpen je graag bij jouw zoektocht naar de beste supplementen voor je gezondheid!